Skip to main content

Μισιρλού, που σημαίνει Αιγύπτια (από την τουρκική λέξη “Mısırlı”; που παράγεται από το αραβικό Miṣr, “Αίγυπτος” και σημαίνει “Αιγύπτιος/Αιγύπτια”) είναι ο τίτλος ενός ελληνικού ρεμπέτικου τραγουδιού, που είναι ακόμη μέχρι σήμερα πολύ δημοφιλές σε τέσσερα εντελώς διαφορετικά είδη μουσικής: στο ρεμπέτικο, στη λαϊκή μουσική της Μέσης Ανατολής, στην εβραϊκή μουσική που παίζεται σε γάμους και γιορτές (Κλεζμέρ), και στο surf rock.

Η Μισιρλού είναι ένα αργό ζεϊμπέκικο, που πρωτακούστηκε στην Αθήνα γύρω στο 1927 από την κομπανία του Δημήτρη Πατρινού, ενός σμυρνιού μουσικού, που ήρθε στην πρωτεύουσα με το κύμα των προσφύγων της Μικρασιατικής Καταστροφής. Το τραγούδι αναφέρεται στον έpωτα ενός χριστιανού για μια μουσουλμάνα, θέμα – ταμπού για εκείνη την εποχή και όχι μόνο. Όπως συνέβαινε και με σχεδόν όλα τα πρώιμα ρεμπέτικα τραγούδια, ο αυθεντικός συνθέτης του τραγουδιού έμεινε άγνωστος, και η σύνθεση κατοχυρώθηκε στον αρχηγό της κομπανίας. Η μελωδία κατά πάσα πιθανότητα συντέθηκε συλλογικά από τους μουσικούς, όπως συνέβαινε συχνά εκείνη την εποχή, ενώ οι στίχοι ήταν σχεδόν σίγουρα του Πατρινού. Στην αρχική έκδοση του τραγουδιού, το όνομα της κοπέλας του τίτλου προφερόταν από τον Πατρινό “Μουσουρλού”, με βαριά Σμυρναΐικη προφορά.

 width=

Το τραγούδι αρχικά γράφτηκε σαν ζεϊμπέκικο, σε πιο αργό ρυθμό και διαφορετικό τόνο απ’ τη σημερινή “οριεντάλ” έκδοση χάρη στην οποία έχει γίνει γνωστό. Έτσι ακούγεται στην πρώτη γνωστή ηχογράφηση, που έκανε ο Πατρινός στην Ελλάδα γύρω στο 1930. Μια δεύτερη ηχογράφηση έγινε απ’ τον ίδιο στη Νέα Υόρκη, το 1931.

Το 1941 ο Νικ Ρουμπάνης, ένας ελληνοαμερικάνος δάσκαλος της μουσικής, κυκλοφόρησε μια ορχηστρική τζαζ εκτέλεση του τραγουδιού, αναφέροντας τον εαυτό του σαν συνθέτη. Μια και ο ισχυρισμός του αυτός ποτέ δεν αμφισβητήθηκε, θεωρείται ακόμα και σήμερα σαν ο συνθέτης του κομματιού. Οι S. Russell, N. Wise και M. Leeds αργότερα έγραψαν αγγλικούς στίχους για το τραγούδι. Ο Ρουμπάνης άλλαξε επίσης τον τόνο και τη μελωδία, δίνοντας στο τραγούδι τον ανατολίτικο ήχο με τον οποίο είναι γνωστό σήμερα.

Ο Χάρι Τζέιμς και η ορχήστρα του ηχογραφούν τη Μισιρλού, στις 8 Σεπτεμβρίου 1941.

Αμέσως μετά τη διασκευή του Ρουμπάνη, το τραγούδι εντάχθηκε στο ρεπερτόριο μεγάλων ορχηστρών της εποχής του σουίνγκ, όπως του Χάρι Τζέιμς, του Γούντι Χέρμαν και του Ξαβιέ Κούγκατ. Όμως, η μεγάλη επιτυχία για τη Μισιρλού ήλθε στις αρχές της δεκαετίας του ’60 από καλλιτέχνες του Surf-Rock. Την αρχή έκανε ο κιθαρίστας Ντικ Ντέιλ, ένας μουσικός με λιβανέζικες ρίζες (Ρίτσαρντ Μανσούρ το πραγματικό του όνομα), όταν ένας θαμώνας στο κλαμπ που εμφανιζόταν τον προκάλεσε να παίξει ένα σόλο με μία μόνο χορδή της κιθάρας. Αυτός διάλεξε τη Μισιρλού για να ανταποκριθεί στην πρόκληση. Το 1963, οι σπουδαίοι The Beach Boys παρουσίασαν στο άλμπουμ τους Surfin’ USA μια εκτέλεση του τραγουδιού παρόμοια με αυτή του Ντέιλ, κάνοντας έτσι τη Μισιρλού τμήμα της surf παράδοσης, αλλά και της αμερικάνικης ποπ κουλτούρας.
https://youtu.be/rRlx3Ux37AA
Το 1994 η Μισιρλού -στη βερσιόν του Ντέιλ- έγινε ξανά επιτυχία, καθώς ακουγόταν στο σάουντρακ της ταινίας Pulp Fiction. Το 2004, το τραγούδι επιλέχτηκε από την οργανωτική επιτροπή των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας σαν ένα από τα πιο γνωστά ελληνικά τραγούδια όλων των εποχών, και ακούστηκε στην τελετή λήξης των αγώνων από την Άννα Βίσση. Τελευταία, το 2006, η εκτέλεση του Ντέιλ ξανάγινε δημοφιλής, καθώς αποτέλεσε τη βάση για το single των Black Eyed Peas Pump It. Αξιοσημείωτη είναι και η εκδοχή του γνωστού κουαρτέτου εγχόρδων The Kronos Quartet, που συμπεριέλαβε τη Μισιρλού στο άλμπουμ τους Caravan (2000) με τον τίτλο Misirlou Twist.
https://youtu.be/LW6qGy3RtwY
Στην Ελλάδα, τη Μισιρλού έχουν τραγουδήσει αρκετοί καλλιτέχνες, όπως η Δανάη, η Σοφία Βέμπο, ο Νίκος Γούναρης, ο Μανώλης Αγγελόπουλος, το ροκ συγκρότημα των Last Drive (άλμπουμ Underworld Shakedown του 1986) και η γκαράζ μπάντα των Sound Explosion (Misirlou the Greek).
Μισιρλού
Μισιρλού μου η γλυκειά σου η ματιά
φλόγα μ’ έχει ανάψει μέσ’ την καρδιά
Αχ, γιαχαμπίμπι, αχ, γιαλελέλι αχ
τα δυό σου χείλη στάζουνε μέλι ωϊμέ
Αχ Μισιρλού [μαγική ξωτική ομορφιά]
τρέλλα θα μ’ έρθη, δεν υποφέρω πιά
Αχ θα σε κλέψω μέσ’ απ’ την Αραπιά
Αχ Μισιρλού
τρέλλα θα μ’ έρθη, δεν υποφέρω πιά
Αχ θα σε κλέψω μέσ’ απ’ την Αραπιά
Μαυρομάτα Μισιρλού μου τρελλή
η ζωή μου αλλάζει μ’ ένα φιλί
Αχ Γιαχαμπίμπι μ’ ένα φιλάκι αχ
απ’ το δικό σου το στοματάκι ωϊμέ
Αχ Μισιρλού
τρέλλα θα μ’ έρθη, δεν υποφέρω πιά
Αχ θα σε κλέψω μέσ’ απ’ την Αραπιά
Αχ Μισιρλού
τρέλλα θα μ’ έρθη, δεν υποφέρω πιά
Αχ θα σε κλέψω μέσ’ απ’ την Αραπιά
Αχ Μισιρλού!
Πηγή : el.wikipedia.org