Η “Ποντικοπαγίδα” -«The Mousetrap» ο πρωτότυπος τίτλος του στα αγγλικά- είναι ένα θρυλικό θεατρικό έργο μυστηρίου, που φέρει την υπογραφή της Άγκαθα Κρίστι. Παραμένει το μακροβιότερο έργο στην ιστορία του παγκόσμιου θεάτρου, καθώς παίζεται συνεχώς στο Γουέστ Εντ του Λονδίνου από τις 25 Νοεμβρίου 1952 έως σήμερα.
Μόνο στις 16 Μαρτίου 2020, οι σκηνικές παραστάσεις έπρεπε να διακοπούν λόγω της πανδημίας COVID-19. Το μακροβιότερο σόου του West End , έχει μακράν τη μεγαλύτερη αρχική προβολή από οποιοδήποτε έργο στην ιστορία, με την 27.500η παράστασή του να λαμβάνει χώρα στις 18 Σεπτεμβρίου 2018. Το έργο έχει ένα ανατρεπτικό τέλος , το οποίο το κοινό παραδοσιακά καλείται να μην αποκαλύψει μετά την αποχώρησή του από το θέατρο.
Η υπόθεση του έργου εκτυλίσσεται στην εξοχική πανσιόν «Μόνκσγουελ Μάνορ», όπου επτά άνθρωποι βρίσκονται αποκλεισμένοι εξαιτίας χιονόπτωσης. Γρήγορα, θα διαπιστώσουν ότι ανάμεσά τους βρίσκεται κι ένας δολοφόνος, ο οποίος διαθέτει ξεχωριστή ευφυΐα και δεν είναι διατεθειμένος να εγκαταλείψει το νοσηρό του έργο, δίχως να πετύχει τον σκοπό του που είναι η εκδίκηση. Τα ματωμένα του ίχνη συνοδεύονται από ένα μακάβριο μοτίβο «Τα τρία τυφλά ποντικάκια», ένα παιδικό τραγουδάκι που έχει κάποια μυστηριώδη σχέση με τον δολοφόνο και τα θύματά του. Ο αστυνόμος Τρότερ θα δοκιμάσει μία σειρά από έξυπνα τεχνάσματα, προκειμένου να παγιδεύσει τον δολοφόνο. Αλίμονο, όμως. Ο σατανικός αντίπαλός του, ξέρει να ξεγλιστράει…
Το έργο ξεκίνησε ως ένα σύντομο ραδιοφωνικό έργο που γράφτηκε ως δώρο γενεθλίων για τη Βασίλισσα Μαρία , τη σύζυγο του Βασιλιά Γεωργίου Ε’ . Μεταδόθηκε στις 30 Μαΐου 1947 με το όνομα “Three Blind Mice” με πρωταγωνιστή τον Barry Morse . Η ιστορία προήλθε από την πραγματική υπόθεση του Dennis O’Neill , ο οποίος πέθανε αφού αυτός και ο αδελφός του Terence υπέστησαν ακραία κακοποίηση ενώ βρισκόταν υπό ανάδοχη φροντίδα ενός αγρότη Shropshire και της συζύγου του το 1945.
Όταν έγραψε το έργο, η Christie έδωσε τα δικαιώματα στον εγγονό της Mathew Prichard ως δώρο γενεθλίων. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, μόνο μία παραγωγή του έργου εκτός από την παραγωγή του West End μπορεί να παίζεται ετησίως και σύμφωνα με τους όρους της σύμβασης του έργου, καμία κινηματογραφική μεταφορά δεν μπορεί να παραχθεί μέχρι να κλείσει η παραγωγή του West End για τουλάχιστον έξι μήνες.
Η παγκόσμια πρεμιέρα του έργου δόθηκε στις 6 Οκτωβρίου 1952 στο Νότιγχαμ της Αγγλίας, αλλά η μεταφορά της παράστασης στο Γουέστ Εντ, τη θεατρική γωνιά του Λονδίνου, ήταν μία από τις αιτίες για την επιτυχία του έργου και τη μακροβιότητά του. Στην πρώτη διανομή, τους πρωταγωνιστικούς ρόλους κρατούσαν ο Ρίτσαρντ Ατένμπορο, ο μετέπειτα γνωστός σκηνοθέτης και η Σίλα Σιμ. Από εκείνη την πρώτη βραδιά η παράσταση τελειώνει με την παράκληση των ηθοποιών προς το κοινό να μην αποκαλύψει την ταυτότητα του δολοφόνου.
Η ίδια η Άγκαθα Κρίστι δεν περίμενε τέτοια επιτυχία. Στην αυτοβιογραφία της αναφέρεται μία συζήτηση ανάμεσα στην ίδια και σε έμπιστο φίλο της. «Θα του δώσω 14 εβδομάδες το πολύ» είπε ο φίλος της, για να του απαντήσει η Κρίστι: «Δεν πρόκειται να αντέξει τόσο, 8 εβδομάδες κι αν…». Όταν έσπασε το ρεκόρ του μακροβιότερου έργου στο Γουέστ Εντ τον Σεπτέμβριο του 1957, η Κρίστι έλαβε ένα τηλεγράφημα από τον Νόελ Κάουαρντ που έγραφε: «Όσο και να με πονάει, πρέπει ειλικρινά να σου δώσω συγχαρητήρια».
Η «Ποντικοπαγίδα» έχει παιχτεί σε όλο τον κόσμο με τεράστια επιτυχία κι έχει μεταφραστεί σε 50 γλώσσες. Στην Ελλάδα πρωτοπαίχτηκε από τον θίασο του Δημήτρη Παπαμιχαήλ στις αρχές του 1963, πρώτα στην επαρχία, στη συνέχεια στον Πειραιά και τέλος στην Αθήνα στο θέατρο «Φλορίντα» της Λεωφόρου Αλεξάνδρας (σήμερα εκεί βρίσκεται το ξενοδοχείο «Παρκ»), όπου έκανε πρεμιέρα στις 10 Αυγούστου, σε σκηνοθεσία Μήτσου Λυγίζου, σκηνογραφία Γιώργου Ανεμογιάννη και μετάφραση Δέσπως Διαμαντίδου.
Το 1997, με πρωτοβουλία του παραγωγού Stephen Waley-Cohen , ξεκίνησε η φιλανθρωπική οργάνωση θεατρικής εκπαίδευσης Mousetrap Theatre Projects, βοηθώντας τους νέους να γνωρίσουν το θέατρο του Λονδίνου.
Σημαντικά ορόσημα στην ιστορία του έργου περιλαμβάνουν:
- 6 Οκτωβρίου 1952 – Πρώτη παράσταση στο Theatre Royal, Nottingham
- 22 Απριλίου 1955 – 1.000 η παράσταση
- 13 Σεπτεμβρίου 1957 – Η μεγαλύτερη σε διάρκεια σενάριο “στρέιτ” παιχνιδιού στο West End
- 12 Απριλίου 1958 – Η μεγαλύτερη σε διάρκεια παράσταση στο West End με 2.239 παραστάσεις (ο προηγούμενος κάτοχος ήταν ο Chu Chin Chow )
- 9 Δεκεμβρίου 1964 – 5.000 η παράσταση
- 17 Δεκεμβρίου 1976 – 10.000 η παράσταση
- 16 Δεκεμβρίου 2000 – 20.000 η παράσταση
- 25 Νοεμβρίου 2002 – 50η επέτειος. μια ειδική παράσταση παρακολούθησαν η βασίλισσα Ελισάβετ Β’ και ο πρίγκιπας Φίλιππος, δούκας του Εδιμβούργου
- 18 Νοεμβρίου 2012 – 25.000η παράσταση
Πηγή : wikipedia-org