Της Βάσιας Παρασκευοπούλου

.YELLOWBOX. ΠΟΡΤΡΑΙΤA.

Πλατεία Μαβίλη, αρχή της Άνοιξης, κι ο Αττικός ουρανός να λάμπει από φως παραπέμποντας σε καρτ ποσταλ. «Αγαπάς την Αθήνα;» ρωτάω κι η Ελεωνόρα, αυτόματα, χαμογελάει. «Νομίζω πως είναι κάτι περισσότερο αυτό που αισθάνομαι γι’ αυτή την πόλη – την Αθήνα την λατρεύω» μου λέει ενώ παραγγέλνουμε καφέ. Καθισμένες σ’ ένα γωνιακό τραπέζι, φλυαρούμε για το χάος που είναι ταυτόχρονα κι έρωτας σ’ αυτή την πρωτεύουσα, για τις αντιθέσεις, για την ποικιλία αλλά και για την μαγεία που έχουν οι νύχτες. Μετά από έναν ασταθή, κυκλοθυμικό, και σ’ ένα βαθμό δύσκολο χειμώνα, νιώθουμε από κοινού την ανάγκη να χαρούμε κάθε ίχνος επιστροφής στην κανονικότητα. «Μου έλειψε η ελευθερία όσο τίποτα άλλο» θα πει η Ελεωνόρα, η οποία, πράγματι, όπως σύντομα διαπιστώνω, είναι ένας άνθρωπος ανεξάρτητος και πνευματικά ελεύθερος όσο λίγοι. Προφανώς αυτός είναι άλλωστε κι ο λόγος που μέχρι και σήμερα παραμένει ως ένα βαθμό «αταξινόμητη» ως καλλιτέχνιδα σ’ ένα χώρο που κατά κανόνα επιβάλει συγκεκριμένα καλούπια. Στην μουσική βιομηχανία, η αναγνωρισιμότητα του ύφους είναι συνυφασμένη με την αναγνωρισιμότητα εν γένει, ωστόσο για έναν άνθρωπο που συνεχώς θέλει να εξελίσσεται, η προσκόλληση σ’ ένα και μόνο είδος μουσικής θα έμοιαζε μάλλον με φυλακή. Καταφέρνοντας να καταξιωθεί ακολουθώντας κατά βάση τις δικές της επιθυμίες, εν τέλει, η Ελεωνόρα φαίνεται στα μάτια μου να υπερασπίζεται κάτι βαθύτερο, κι αυτό δεν είναι άλλο πέρα από την ακεραιότητα και συνέπεια προς τον ίδιο τον εαυτό της. «Το να καλλιεργείς τον εαυτό σου είναι μια αέναη διαδικασία» θα μου πει κάποια στιγμή. «Κι εγώ μέσα από το τραγούδι ένιωσα πως μου δίνεται η δυνατότητα να το κάνω. Ήθελα ωστόσο να είμαι ελεύθερη και να προχωράω όπως ένιωθα εγώ». Με την περιέργεια να ακούσω περισσότερα πράγματα γι’ αυτή την διαδρομή αλλά και το σημείο που βρίσκεται σήμερα πατάω το rec αφήνοντας την ιστορία να τρέξει.

Ελεωνόρα Ζουγανέλη:

Μ έ σ α  Μ ο υ  Ό λ α  Φ λ έ γ ο ν τ α ι

Είναι κόρη του Γιάννη Ζουγανέλη και της Ισιδώρας Σιδέρη, κι άρα μεγάλωσε μέσα σ’ ένα καλλιτεχνικό περιβάλλον. Ανεξάρτητα από τους γονείς σου, εσύ θα εκδηλώσεις καλλιτεχνικές τάσεις ως παιδί, την ρωτάω, κι αμέσως βλέπω το πρόσωπο της να αλλάζει, μιλώντας μου για παραμύθια. Όπως μου λέει, συνήθιζε να χάνεται ολοκληρωτικά μέσα τους, κι η παιδική φαντασία της μετέτρεπε τις λέξεις σε εικόνες, ζωντανεύοντας τοπία και χαρακτήρες. Συχνά ηχογραφούσε επίσης τον εαυτό της ή μέσα από ένα παιχνίδι αισθητικής, άλλαζε τα δωμάτια του σπιτιού σύμφωνα με το δικό της γούστο. Όταν θα αρχίσει να πηγαίνει σχολείο αλλάζει επίσης και τα δεδομένα των σχολικών καλλιτεχνικών εκδηλώσεων, αναλαμβάνοντας την οργάνωση και επιμέλεια παραστάσεων. «Ποτέ δεν ήμουν το ήσυχο παιδάκι της τάξης, ήθελα να δημιουργώ κι έκανα ολόκληρη ιστορία μέχρι να το πετύχω» προσθέτει γελώντας.

E: Μετά το σχολείο επέλεξα να σπουδάσω θέατρο και μπήκα σε δραματική σχολή. Εκείνα τα χρόνια ήταν γι’ εμένα πολύ σημαντικά, ήταν μερικά από τα πιο όμορφα χρόνια της ζωής μου. Ήταν τα χρόνια κατά τα οποία απέκτησε νόημα η ζωή μου. Το θέατρο με βοήθησε ώστε να αποκτήσω έναν κόσμο, κι επίσης να βρω, να αναγνωρίσω, τον εαυτό μου. Ξεκίνησα να δουλεύω πάνω στο σώμα μου, άρχισα να λύνομαι εκφραστικά, να εξασκώ διαφορετικά την φωνή μου αλλά και να μπαίνω σε μια διαφορετική κατανόηση του λόγου. Ούτως ή άλλως προσωπικά πιστεύω ότι το θέατρο με την μουσική έχουν το ίδιο ζητούμενο και πολλά κοινά αναμεταξύ τους. Ο λόγος είναι κάτι που μπαίνει πολύ βαθιά μέσα μας, ο λόγος μπορεί πραγματικά να σου αλλάξει την ζωή. Και δεν αναφέρομαι μόνο στον λόγο συγγραφέων ή στιχουργών, μιλάω και για τον λόγο ενός φίλου. Ο λόγος είναι κάτι πολύ σοβαρό, είναι δόνηση. Το τραγούδι τώρα έχει την τύχη να περιβάλλεται κι απ’ την μουσική που είναι επίσης μια πολύ έντονη κατάσταση. Για εμένα, αυτός ο συνδυασμός, μουσικής και λόγου, είναι κάτι το σπουδαίο.

»Μέχρι κάποια ηλικία δεν είχα στόχο να γίνω τραγουδίστρια, δεν ήμουν δηλαδή βέβαιη πως αυτό θα το ακολουθούσα επαγγελματικά. Πήγα σε μια ακρόαση νέων ερμηνευτών που είχε διοργανωθεί από την Μικρή Άρκτο κι από εκεί ξεκίνησαν όλα. Θεωρώ, ωστόσο, πως η μεγάλη απόφαση που είχα να πάρω αφορούσε την έκθεση, εκεί κρίνετε το αν θα το κάνεις αυτό που κάνεις επαγγελματικά ή όχι. Αποφασίζοντας να μπεις στην διαδικασία να εκτεθείς σε σχέση μ’ αυτό που κάνεις αλλάζει όλη η εξίσωση των πραγμάτων. Αυτή ήταν λοιπόν η κρίσιμη απόφαση που είχα να πάρω, κι όταν την πήρα άλλαξε ολόκληρη η ζωή μου. Τότε ξεκίνησε κι ο μεγάλος μου έρωτας με το επάγγελμα μου. Στην ουσία δηλαδή, εγώ ερωτεύτηκα αυτό που κάνω από την στιγμή που συνειδητά αποφάσισα ότι θέλω να είναι η εργασία κι όχι το χόμπι μου.

»Μου αρέσει αυτή η εγρήγορση που νιώθω, που μου δημιουργεί το επάγγελμα μου. Σ’ εμένα αυτό το επάγγελμα μου ξύπνησε την αίσθηση ό,τι μπορώ να γίνω καλύτερη, συνολικά, σαν άτομο. Ένιωσα ότι μπορώ να μάθω καινούργια πράγματα και νομίζω πως πράγματι αυτό έχει συμβεί. Είμαι δηλαδή καλύτερος άνθρωπος σήμερα μέσα απ’ αυτήν την επιλογή που έκανα τότε.

»Ήμουν 20 χρονών όταν συνεργάστηκα με τον Γ. Νταλάρα και τον Α. Ρέμο στο Αθηνών Αρένα. Τότε συνειδητοποίησα για πρώτη φορά τις ελλείψεις που είχα. Δεν μπορούσα να διαχειριστώ διάφορα πράγματα κι έτσι αισθάνθηκα πολύ γρήγορα την πραγματική δουλειά που έπρεπε να γίνει από μεριάς μου. Αυτή είναι επίσης μια κομβική στιγμή της ζωής μου γιατί από εκεί και έπειτα άνοιξε κάτι μεγάλο, μιας και τότε ουσιαστικά συνειδητοποίησα πως η απόφαση μου να γίνω τραγουδίστρια, αφορούσε κάτι που εμπεριέχει διάρκεια, είναι κάτι το διηνεκές. Κατάλαβα δηλαδή πως το να είμαι τραγουδίστρια απαιτεί μια συνεχή διαδικασία που δεν σταματάει ποτέ να σε κρατάει σε εξέλιξη.

»Πως μπορούσα να επικοινωνήσω με τον κόσμο; Πως θα κέρδιζα το βλέμμα τους; Αυτό άρχισε να μου φαίνεται πολύ γοητευτικό – το πως θα αρχίσεις να καλλιεργείς τον εαυτό σου για να στραφεί ένας άνθρωπος προς εσένα και να σε παρατηρήσει».

Στην δεκαετία που ακολουθεί, η Ελεωνόρα Ζουγανέλη, κατάφερε πάντως όχι μόνο να στρέψει το βλέμμα του κοινού προς το μέρος της αλλά και να το διατηρήσει. Ο κόσμος συνδέεται με τα τραγούδια που ερμηνεύει, κι η ίδια, μέσα σε μια περίοδο που σφύζει από δημιουργικότητα (2008 – 2018) μπαίνει δυναμικά στο χώρο της μουσικής και της δισκογραφίας υπογράφοντας με την φωνή της έξι προσωπικά άλμπουμ. Επιπλέον, θα συμμετάσχει σε δεκάδες άλλες ηχογραφήσεις αλλά και σε συλλογικά έργα που της δίνουν την δυνατότητα να δοκιμαστεί σε μια μεγάλη γκάμα ρεπερτορίου αλλά και συνεργατών. Από τα πρώτα βήματα της, έχει ήδη γίνει πλατινένια και χρυσή (με το πρώτο της άλμπουμ «Έλα» και το δεύτερο άλμπουμ «Έξοδος 2») ενώ πολλά από τα τραγούδια της παραμένουν στο top 30 των ραδιοφωνικών σταθμών επί μήνες. Παράλληλα, δοκιμάζεται και στο μουσικό θέατρο ενσαρκώνοντας σκηνικά δυο εμβληματικές προσωπικές. Τον Ιούνιο του 2014, στα πλαίσια ενός μουσικού αφιερώματος, θα ερμηνεύσει την Μελίνα Μερκούρη* στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού, ενώ, την αμέσως επόμενη χρονιά θα εμφανιστεί ως ηθοποιός πρωταγωνιστώντας ως Édith Piaf. Η παρουσία της είναι όμως εξίσου δυναμική και στο χώρο των ζωντανών εμφανίσεων. Παίζει από μουσικές σκηνές μέχρι πίστες, και δίνει συναυλίες σε Ελλάδα και εξωτερικό. Καθ’ όλη την διάρκεια αυτής της περιόδου, σε πολλές περιπτώσεις, συμπράττει με πλήθος από άλλους καλλιτέχνες της γενιάς της ή και μη.«Στα πρώτα μου βήματα, συνεργάστηκα με ανθρώπους που αγαπώ και θαυμάζω κι αυτό, πέραν των όλων άλλων, μου έδωσε το χρόνο για να καταλάβω καλά τις ελλείψεις που προανέφερα και να τις δουλέψω. Μέσα από τις συνεργασίες μου, μάθαινα, ενώ, ταυτόχρονα μπορούσα να βουτάω σ’ αυτό που έκανα χωρίς να κινδυνεύω. Αργότερα, όταν τα πράγματα αρχίσανε να ανοίγουν ακόμη πιο πολύ, κι έγινα αυτό που λένε πρωταγωνίστρια, είχα βέβαια και πάλι καινούργια δεδομένα να διαχειριστώ.

»Ναι, υπήρξε κάποια στιγμή που με γοήτευσε το να γίνω πρωταγωνίστρια. Αλλά αυτό δεν είχε να κάνει μόνο με το «φαίνεσθαι», αλλά και με κάτι πιο ουσιαστικό. Πρωταγωνιστής είναι εκείνος που είναι πρώτος στον αγώνα, αυτή είναι η σημασία της λέξης. Ωστόσο, το να είσαι πρώτος στον αγώνα δεν είναι απλό. Χρειάζεται μια δυναμική συγκεκριμένη, χρειάζεται να παίρνεις αποφάσεις κι από την άλλη πρέπει να μάθεις να είσαι και προσαρμοστικός. Ορισμένες φορές είναι απαραίτητο να γίνεις σκληρός κι ορισμένες φορές χρειάζεται να είσαι μαλακός. Πρέπει να έχεις διάκριση, και να εμπνέεις, να  πείθεις τους άλλους να σε ακολουθήσουν. Το να μπαίνεις μπροστάρης δεν είναι απλό.

»Ένιωθα ότι έπρεπε να ενδυναμώσω κι άλλο, να πατήσω ακόμη πιο γερά και να αναγνωρίσω σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό το ποια είμαι. Φυσικά, αυτή είναι μια διαδικασία αέναη αλλά τέλος πάντων έχει σημασία να ξέρεις εσύ τι αναζητάς. Για να βρεις την δύναμη του πρωταγωνιστή, της πρωταγωνίστριας, πρέπει να πας στον πυρήνα της ταυτότητας σου, και χρειάζεται επίσης να αποδεχτείς αυτό που είσαι, τον εαυτό σου, και να τον αποδέχεσαι ανά πάσα στιγμή, ακόμη και τις ώρες που νιώθεις πως δεν έχεις καλύψει ορισμένα πράγματα. Ακόμη και τότε θα πρέπει να εκτεθείς και να προχωρήσεις μ’ αυτά που έχεις. Και φυσικά, εξυπακούεται πως θα κάνεις και λάθη – κι εγώ έχω κάνει άγαρμπες κινήσεις, για παράδειγμα έχω μιλήσει σ’ ανθρώπους άσχημα ή απόλυτα. Είχα αγωνία αλλά σήμερα μπορώ να γίνομαι πιο μαλακή, έμαθα να ζητάω και να διεκδικώ καλύτερα απ’ ό,τι στο παρελθόν.

Με ενδιαφέρει η αλήθεια, κι ήθελα να παρασύρω τους άλλους μαζί μου γι’ αυτό που είμαι, γι’ αυτό που έχω αληθινά. Δεν μ’ αρέσει η υποκρισία, δεν μ’ αρέσει το ψέμα και ούτε μπορώ να συνεργαστώ με ανθρώπους που τους αρέσει το ψέμα. Έψαξα πολύ να βρω τον τρόπο ώστε οι άλλοι να γνωρίζουν την αλήθεια μου, κι επιπλέον μην τους τρομάζει.

»Σε όλη αυτή την πορεία, σ’ όλη την ζωή μου, είναι όμως πολύ βοηθητικό ότι αντιλαμβάνομαι το κάθε τι ως γνώση. Μέσα από το τραγούδι, κι όλα αυτά που περιγράφω, έχω ανακαλύψει πολλές πτυχές του εαυτού μου, των δυνατοτήτων, των συναισθημάτων μου. Κι επίσης είμαι περήφανη για όσα κατάφερα, και για τις επιλογές μου, κι εδώ μιλάω και για το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα. Χαίρομαι για τα τραγούδια που εγώ επέλεξα αλλά και γι’ αυτά που ήρθαν και με βρήκαν στο δρόμο… Γιατί, ξέρεις, υπάρχει πάντα αυτό που εσύ διαλέγεις, αλλά τα πράγματα θα σε διαλέξουν κι εκείνα. Κι εγώ παίρνω δύναμη κι από το ένα κι από το άλλο.

»Κάθε φορά που ετοίμαζα έναν δίσκο προσπαθούσα πάντα να συλλέξω όσα περισσότερα στοιχεία θα συνθέσουν την προσωπικότητα και τον χαρακτήρα μου. Δεν επέλεξα δηλαδή τα τραγούδια που έχω ερμηνεύσει βάσει της κατηγορίας που εντάσσονταν μουσικά. Πάντα μου άρεσαν πολλά είδη μουσικής, και σαν ακροάτρια νιώθω το ίδιο. Ίσως λοιπόν να επιλέγω και σαν ακροάτρια, δηλαδή στην περίπτωση μου δεν υφίσταται διαχωρισμός, κι ούτε κανονισμός που να ορίζει πως θα πρέπει να κάνουμε κάτι διαφορετικό σαν ακροατές και κάτι διαφορετικό σαν επαγγελματίες. Με τον ίδιο πολυσυλλεκτικό τρόπο που ακούω μουσική, έτσι και τραγουδάω. Φυσικά, αυτός ο τρόπος, ο πολυσυλλεκτικός που εγώ επιλέγω, ενέχει κι ένα ρίσκο, ωστόσο, εγώ πάντα προσπαθώ να αποτινάζω τους φόβους μου όταν προκύπτουν.

»Δεν μ’ αρέσει να τρομάζω, δεν μ’ αρέσει να φοβάμαι αλλά είναι λογικό να υπάρχουν κι αυτές οι στιγμές. Όπως είπα, τίποτα σ’ αυτό το επάγγελμα δεν είναι απλό, ωστόσο, εκεί που ηρεμεί η φάση, και λες αξίζει τον κόπο, είναι με την αποδοχή του κόσμου. Και δεν μιλάω για την επικρότηση, αν και σαφώς το χειροκρότημα ή το να τραγουδάει ο κόσμος τα τραγούδια μου, μου προσφέρει μεγάλη χαρά. Υπάρχει όμως και κάτι πολύ μεγαλύτερο…

»Νιώθω πολλές φορές μέσα απ’ τα μάτια των ανθρώπων ότι με θεωρούν δικό τους άνθρωπο. Κι αυτό είναι για εμένα το πιο μεγάλο δώρο της ζωής μου, αυτό είναι κάτι σπουδαίο. Από την πρώτη στιγμή που είδα τον κόσμο να με νιώθει οικεία, κι εγώ άρχισα να εισπράττω αυτό το συναίσθημα, θεώρησα πως για εμένα το τραγούδι υπάρχει τελικά στην ζωή μου γι’ αυτό τον σκοπό. Θέλω οι άνθρωποι να με νιώθουν έτσι, δική τους, και το επιδιώκω. Θέλω αυτήν την επαφή. Κι είναι απερίγραπτο αυτό που αισθάνομαι όταν τραγουδάω και βλέπω μέσα στα μάτια των άλλων κάτι να ηρεμεί. Όταν γαληνεύει η ψυχή του κόσμου απ’ τα τραγούδια μου γαληνεύει κι η δική μου ψυχή και γεμίζει.

»Προσωπικά, θεωρώ πως το τραγούδι έχει επίσης κάτι το πολύ θεραπευτικό. Και γι’ αυτό και με θλίβει βαθιά το γεγονός ότι όλο αυτό το διάστημα η τέχνη είναι ουσιαστικά φιμωμένη. Σε μια τόσο δύσκολη περίοδο, σε μια από τις κομβικές στιγμές της ανθρωπότητας, η τέχνη πάει στην άκρη. Για εμένα, όλη αυτή την περίοδο, αν υπήρχε η τέχνη, ενεργή, θα μαλακώναμε πιο γρήγορα απ’ όλη αυτή την σκληρή συνθήκη που βιώσαμε με την πανδημία… Χρειαζόμαστε την τέχνη. Βιώνουμε μεγάλες δυσκολίες και μεγάλους φόβους. Και υπάρχει σκληρότητα. Πολλές φορές βγαίνει ο χειρότερος εαυτός μας εξαιτίας της πίεσης κι εξαιτίας των συνθηκών. Νομίζω ότι όλοι ακολουθούμε πράγματα συνεχώς χωρίς να ξέρουμε ή να βλέπουμε που οδηγούν… Κι έρχεται το ένα μετά το άλλο. Πανδημία, πόλεμος, οικονομικά προβλήματα… Είναι μια περίοδος πολύ δύσκολη και δεν ξέρω αν ο κόσμος, οι περισσότεροι από εμάς, έχουμε καν το χρόνο για να σκεφτούμε ότι κάτι δεν πάει καλά. Ωστόσο είναι βέβαιο ότι σε πολλούς τομείς κάτι δεν πάει καλά. Μέσα σ’ όλο αυτό, θεωρώ όμως ότι θα μας έκανε καλό, πραγματικά καλό, το να στρεφόμαστε περισσότερο προς την τέχνη, και να την αποζητάμε. Κι επίσης να την στηρίζουμε. Θα έπρεπε από την πολιτεία να υπάρχει μεγαλύτερη στήριξη προς τους καλλιτέχνες, να υπάρχει πρόνοια. Η τέχνη είναι κάτι πολύ σημαντικό που όχι μόνο δεν θα πρέπει να σβήνει, αλλά αντίθετα θα πρέπει να την φωτίζουμε διαρκώς».

Καθώς κατά την περίοδο της πανδημίας, και σε συνδυασμό με την παύση των συναυλιών και των live, η Ελεωνόρα Ζουγανέλη έκανε ένα καινούργιο επαγγελματικό βήμα, δοκιμάζοντας την τηλεοπτική αλλά και εκπαιδευτική της ικανότητα σε ρόλο Coach στο The Voice, την ρωτάω για το πως ήταν κι αυτή η εμπειρία για εκείνη.

Ε: Στην τηλεόραση μπήκα με πολύ φόβο, εκεί ήμουν πραγματικά τρομοκρατημένη, αλλά τελικά πέρασα πολύ καλά κι αυτό δεν ήταν κάτι που το περίμενα για να είμαι ειλικρινής. Η ταχύτητα, η μεγάλη έκθεση, τα ωράρια δεν μου ήταν κάτι οικείο αλλά βοήθησε πως είχαμε ένα πολύ ωραίο κλίμα, και επίσης μια σχετική ηρεμία, οπότε όλα κύλησαν θετικά. Κατάφερα επίσης να ανταπεξέλθω στο ρόλο μου, αφιερώνοντας πάρα πολύ χρόνο στα παιδιά. Περνούσα αμέτρητες ώρες μαζί τους, κάναμε πολύ ομαδική δουλειά κι ένιωθα πως είμαστε συνοδοιπόροι.

Πρόσφατα, εμφανίστηκε επίσης σε  billboard στην Times Square της Νέας Υόρκης ως πρέσβειρα Ελλάδας και Κύπρου στην παγκόσμια καμπάνια EQUAL του Spotify με θέμα την ισότητα και την ενδυνάμωση της γυναικείας επιρροής στην μουσική βιομηχανία. Με αφορμή την καμπάνια στην οποία συμμετείχε, αλλά και την σχέση που ανέπτυξε με τα παιδία στην εκπομπή, την ρωτάω για το τι θα συμβούλευε τα νέα κορίτσια που μπαίνουν στο χώρο.

E: Δεν είναι εύκολο να πω τι θα συμβούλευα. Η αλήθεια είναι ότι εγώ είχα την τύχη να μεγαλώσω σε μια οικογένεια όπου η ισότητα ήταν αυτονόητη. Είχα επίσης την τύχη να έχω δυο γιαγιάδες και δυο παππούδες από λαϊκά στρώματα. Είχα την χαρά να βιώσω τις γειτονιές, είχα την χαρά να πηγαίνω με την γιαγιά μου στο χασάπη, στον μανάβη, στις λαϊκές αγορές, να γευτώ την πόλη, να δημιουργήσω αναμνήσεις ζωντανές κι όχι μέσω instagram… Αυτές είναι οι μνήμες μου, κι αυτό είναι το σπίτι μέσα στο οποίο μεγάλωσα, κι όλα αυτά που έζησα έχουν τελικά φτιάξει και το σύστημα μου. Και γιατί τα αναφέρω τώρα όλα αυτά; Γιατί πιστεύω πως πρέπει οι άνθρωποι να βρίσκουν τις δικές τους ρίζες, δηλαδή να αναζητούν τον εαυτό τους, και το σύστημα αξιών στο οποίο βασίζονται οι ίδιοι. Είναι απαραίτητο να το έχουν αυτό, κι ακόμη κι αν αμφισβητήσουν το σύστημα μέσα στο οποίο μεγάλωσαν, οφείλουν να φτιάξουν μετά ένα άλλο, δικό τους. Αν έχουν αυτή την βάση, δεν θα γίνουν ποτέ έρμαια καταστάσεων. Οπότε, ναι, αυτό θα συμβούλευα τα νέα κορίτσια. Θα τα συμβούλευα να αφήσουν τα social, να κάνουν ξεσκαρτάρισμα πληροφοριών, και να δουλέψουν με τον εαυτό τους, αφιερώνοντας ουσιαστικό χρόνο στον εαυτό τους ώστε να φτιάξουν και να ενδυναμώσουν αυτά που πιστεύουν οι ίδιες ως αξίες.

»Πιστεύω βαθιά πως ο κάθε άνθρωπος χρειάζεσαι να δουλέψει για να βρει την προσωπική του διαδρομή. Φυσικά ζούμε σε μια κοινωνία, αλλά για να μπορέσει να είναι μια κοινωνία λειτουργική και να έχει αποτέλεσμα, χρειάζεται ο καθένας από εμάς να βρει την δική του προσωπική διαδρομή και να είναι με ενεργή παρουσία στην κοινωνία».

B:Εσύ αγαπάς τις γυναικείες φωνές;

E: Ας με συγχωρέσουν τα αγόρια και οι άντρες καλλιτέχνες, αλλά ναι, για κάποιο λόγο από πολύ μικρή εγώ μόνο με τις γυναικείες φωνές ταυτιζόμουνα, δηλαδή κάπου εκεί ξεκλείδωνα. Τις αγαπώ λοιπόν πάρα πολύ κι επίσης θεωρώ ότι είμαστε μια χώρα που διαθέτει ένα πλήθος από μεγάλες τραγουδίστριες, πολύ σπουδαίες φωνές. Οι γυναίκες έχουν προσφέρει και προσφέρουν φοβερές ερμηνείες».

Πλησιάζοντας προς το τέλος της κουβέντας μας, στρεφόμαστε σιγά – σιγά και προς το σήμερα, το τώρα, και την πρόσφατη δισκογραφική της δουλειά, που έχει τον τίτλο «Τι να λέμε τώρα», κι είναι αποτέλεσμα της καρποφόρας συνάντησης της με τον Σταμάτη Κραουνάκη. Το άλμπουμ περιλαμβάνει 13 κομμάτια, κι είναι ένας προσωπικός δίσκος, με την έννοια ότι είναι ένας δίσκος που ασχολείται με πράγματα που αφορούν έναν άνθρωπο. Είναι οι σκέψεις αυτού του ανθρώπου και κάθε τραγούδι είναι σαν ένας μικρός μονόλογος, μια μικρή ιστορία, μου λέει.

«Ο Σταμάτης είναι ένας συνθέτης που λατρεύω και θαυμάζω, και τα τραγούδια του τα τραγουδάω αμέτρητα, παντού και πάντα… Ήταν ένα όνειρο για εμένα το συνεργαστώ μαζί του, και το θεωρώ πολύ σημαντικό για την ζωή μου ότι αυτό το όνειρο έγινε πραγματικό. Δεν ξέρω, φυσικά, για τον Σταμάτη αν ισχύει το ίδιο, κι αν ήταν εξίσου σημαντικό για εκείνον το να συνεργαστεί μαζί μου, αλλά μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι ήταν σημαντικό ό,τι συναντηθήκαμε. Μ’ αυτή την δουλειά ήρθαμε κοντά, επικοινωνήσαμε, συντονιστήκαμε. Δουλεύαμε πάνω από  ενάμιση χρόνο, και σ’ όλο αυτό το διάστημα είχαμε συστηματική επαφή, με πολλές ανταλλαγές μηνυμάτων, τραγουδιών, δοκιμών, αλλαγών. Εν τέλει, θεωρώ πως όλα έγιναν σ’ αυτή την δουλειά με μαγικό τρόπο, δηλαδή βιώσαμε μαγικές συνθήκες ανάμεσα μας σε κάθε στάδιο της δημιουργικής διαδρομής. Στο τέλος, ούτε εμείς οι ίδιοι δεν μπορούσαμε να εξηγήσουμε το πως προέκυψε αυτός ο δίσκος, και γι’ αυτό και δόθηκε κι αυτός ο τίτλος.

»Μετά από την ολοκλήρωση αυτής της δουλειάς βρίσκομαι σε κομβική στιγμή, όσον αφορά την καλλιτεχνική μου ταυτότητα. Η δουλειά με τον Σταμάτη με μετακίνησε και στον απόηχο της, προσπαθώ ακόμη να δω τι μου έχει αφήσει σαν εμπειρία. Στην πραγματικότητα, οι στίχοι που τραγούδησα, έχουν αρχίσει τώρα πραγματικά να λειτουργούν. Την στιγμή που το έκανα ήμουν πολύ απορροφημένη από την διαδικασία, και την καθοδήγηση του συνθέτη που θα σε πάει στους δικούς του δρόμους κι όλα αυτά που θέλει να πει κι η δική του ψυχή. Ωστόσο, όταν τραγουδάς γίνεσαι πάντα ένα είδος αγωγού. Γίνεσαι σωλήνας και όλα περνάνε από μέσα σου. Ολοκληρώνοντας ένα άλμπουμ, μια δουλειά, νομίζεις ότι τελειώνεις και συνεχίζεις την ζωή σου αλλά τότε αρχίζουν να συμβαίνουν αλλαγές. Κι απλά ξυπνάς και λες, κάτι άλλαξε, δεν είμαι η ίδια. Κι αυτό είναι που αισθάνομαι και εγώ τώρα. Όλοι οι στίχοι μπαίνουνε πια βαθιά μέσα μου, έρχονται όλα αυτά που τραγούδησα μες στο κεφάλι μου, γίνονται ακόμη πιο ισχυρά. Ζω κάτι έντονο. Και μέσα μου όλα φλέγονται τώρα».

B: Το άλμπουμ συνοδεύεται από ένα σημείωμα όσον αφορά το περιεχόμενο του. Κάπου υπάρχει η φράση «Ο έρωτας κινεί τις μηχανές μας». Αυτή η φράση ισχύει για εσένα;

E: Προσωπικά δεν θα μπορούσα να υπάρξω χωρίς τον έρωτα. Τίποτα δεν θα μπορούσα να κάνω. Εννοώ και για να δημιουργήσω, για να μπορέσω να βρίσκομαι σε κάτι, φτιάχνω συνθήκες έρωτα. Ακόμη και για να μαγειρέψω έχω ανάγκη να μπω σ’ αυτήν την ιεροτελεστία της μαγείας και της πληρότητας – θέλω δηλαδή να υπάρχει πάντα ένα τέτοιο στοιχείο για να ενεργοποιηθώ. Ο έρωτας είναι κάτι συναρπαστικό, όπως συναρπαστικό είναι κι αυτό στο οποίο μπορεί να σε οδηγήσει. Γιατί έτσι είναι ο έρωτας. Σε μετακινεί. Ακόμη κι ένας παιδικός ή πλατωνικός έρωτας είναι κάτι που σε κινητοποιεί μοναδικά και σε βάζει σε διαδικασία άμεσης αναζήτησης για κάτι καλύτερο. Σε ωθεί προς νέες κατανοήσεις, και αποκτάς ένα νέο άνοιγμα σαν άνθρωπος. Ο έρωτας, ναι, κινεί τις μηχανές μας.

Καθώς η κίνηση γύρω μας έχει αυξηθεί, κι ο ήλιος έχει γίνει ακόμη πιο δυνατός, θυμίζοντας μας πως πλησιάζει το καλοκαίρι, την ρωτάω για τα επόμενα σχέδια της, όλα αυτά που έρχονται.

«Έχω κάποιες εμφανίσεις ανά την Ελλάδα κι έχω επίσης να οργανώσω τα πράγματα που θα κάνω το χειμώνα. Κι αναζητώ κάτι ανατρεπτικό. Για τον εαυτό μου αρχικά. Οπότε και κατ’ επέκταση και γι’ αυτούς που θα το ακούσουν. Θέλω να κάνω κάτι δημιουργικό που θα κουνήσει πάλι αλλιώς την ζωή μου».

B: Φαίνεται Ελεωνόρα πως το να μετακινείσαι, να μαθαίνεις και να εξελίσσεσαι είναι κάτι το απαραίτητο για εσένα.

E: Ευτυχώς δεν σταμάτησα ποτέ να αποζητώ την γνώση. Κι έχω μια τεράστια λαχτάρα μέσα μου. Αν ήταν δυνατόν θα ήθελα να τα κάνω όλα, και να τα γνωρίσω όλα.

B: Ευχαριστώ πολύ για την κουβέντα μας Ελεωνόρα.

E: Εγώ ευχαριστώ.

Το άλμπουμ «Τι να λέμε τώρα» κυκλοφορεί από την MINOS EMI. Τα κομμάτια βρίσκονται επίσης σε όλα τα ψηφιακά καταστήματα και streaming υπηρεσίες.

Μέσα στο 2021 και εν μέσω καραντίνας κυκλοφόρησε επίσης το άλμπουμ της «Παρ’ το αλλιώς». Το C.D. είναι μια συλλογή από διασκευές τραγουδιών που η ίδια έχει αγαπήσει και ολοκληρώθηκε με την συμμετοχή πολλών συντελεστών και φίλων καλλιτεχνών. Σε μια εποχή μη επικοινωνίας τα τραγούδια και η τέχνη ήταν μια παρηγοριά κατ’ αρχάς για εμένα, μου λέει. Τα τραγούδια συνοδεύουν πάντα τις ζωές μας, είτε το αντιλαμβανόμαστε είτε όχι.

*Το μουσικό αφιέρωμα στην Μελίνα Μερκούρη κυκλοφορεί σε CD με τίτλο “Να με θυμάσαι και να μ’ αγαπάς – Τα τραγούδια της Μελίνας”.